100 yıl önce imzalanan nüfus mübadelesi sırasında hayatını kaybeden Girit mübadilleri, Side’de denize karanfil bırakılarak anıldı. Antalya Giritliler Derneği ve Manavgat Belediyesi’nin işbirliğiyle düzenlenen anma törenine, yüzlerce Giritli katılarak atalarını dualarla yad etti.

YÜZLERCE GİRİTLİ SİDE’YE GELDİ

Türkiye ve Yunanistan nüfus mübadelesinin 100. yılı dolayısıyla Antalya Giritliler Derneği ve Manavgat Belediyesi işbirliğinde Side’de anma töreni düzenlendi. Anma programına Antalya Giritliler Derneği Başkanı Cem Çon, Nazilli İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi, Siyaset Bilimi Ve Kamu Yönetimi Bölümü Siyaset Ve Sosyal Bilimler Anabilim DalıÖğretim Üyesi Doç. Dr. Tuncay Sepetçioğlu, Mersin Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Fahriye Emgilli, Manavgat Belediye Başkan Yardımcıları Mustafa Ceylan, Hakime Yılmaz, STK temsilcileri, muhtarlar ve Antalya’dan otobüslerle gelen 100’ü aşkın Giritli katıldı. Tören 16.30’da Side Meydanı’nda Atatürk heykeli önünde Saygı Duruşu ve İstiklal Marşıokunmasıyla başladı.

 ÇON; “GÖÇ ÇOK ACI BİR OLAY”

Saygı duruşunda konuşan Antalya Giritliler Derneği Başkanı Ali Cem Çon, “30 Ocak 1923 tarihi, Türkiye ile Yunanistan arasında yapılan nüfus değişiminin, bilinen ismiyle nüfus mübadelesi anlaşmasının 100. Yıl dönümü. Bu anlaşmayla birlikte 1.2 milyon Hristiyan, kendi ülkelerine dönerken 500 bin Girit Türkü atalarımız da Yunanistan’dan Türkiye’ye dönmüştür. Göç, oldukça acı bir olay.  O tarihlerde yaşamını yitirmiş pek çok mübadil insanımızın olduğunu biliyoruz. Biz de yitirdiğimiz atalarımızı, Ulu Önderimiz Atatürk’ün huzurunda saygı duruşu yaparak ve denize karanfil bırakarak anmak istedik. Allah rahmet eylesin, ruhları şad olsun. Mübadeleyi hem bilimsel hem de insani boyutlarıyla ele alarak sizlere anlatmak için gelen Doç. Dr. Fahriye Emgilli ve Doç. Dr. Tuncay Sepetçioğlu’na da teşekkür ediyoruz. Ayrıca böylesine tarihi bir günde Girit Türklerinin önemli bir yerleşim bölgesi olan Antik Side’nin kapılarını açarak bizi yalnız bırakmayan Manavgat Belediyesi Başkanı Şükrü Sözen’e de sonsuz teşekkürlerimizi sunarız” dedi. 

 DENİZE KARANFİL BIRAKARAK ANDILAR

Anma töreni sonrasında katılımcılar, Side Limanına inerek, mübadele sırasında hayatını kaybeden ataları anısına denize yüzlerce karanfil bıraktı. Karanfil bırakılması sırasında oldukça duygusal anlar yaşandı. Kimi Giritliler, atalarına dualar okuyarak yad etti. Ardından Manavgat Belediyesi’ne ait faaliyet gösteren Girit Kahvesi’ne geçilerek ikram edilen çay ve kahveler hep birlikte içildi.

DOÇ. SEPETÇİOĞLU, “DUL KADIN ve ÇOCUKLARIN DRAMI”

Daha sonra katılımcılar, Side Kültürevi’ne geçerek, Doç. Dr. Tuncay Sepetçioğlu ve Doç. Dr. Fahriye Emgilli’nin konuşmacı olarak katıldığı “Girit Tarihi ve Göç-Antalya’da Eski Giritliler” konulu konferansa katıldı. Görseller eşliğinde düzenlenen konferansta konuşan Doç. Tuncay Sepetçioğlu, Side’deki buluşmaya vesile olan dernek yönetimine, belediye meclis üyesi Ali Sırcan’a ve Belediye Başkanı Şükrü Sözen’e teşekkür etti. Sepetçioğlu konuşmasında Giritlilerin Türkiye’nin dört bir yanına dağıldığını belirtirken, şartların da oldukça ağır olduğunu söyledi. Sepetçioğlu, “Girit’ten kaçarak gelenlerin çoğunluğu dul kadınlardır. Örneğin İzmir’e gelen 109 hanenin reisi kadınmış. Bu durum, Girit’te ağır şeylerin yaşandığını gösteriyor.Eşleri ölen kadınlar, çocuklarıyla birlikte kaçmışlar. Türkiye’de Giritli kadın ve yetimler için genelge yayınlanmış. Giritli kadının evlendirilmesi, çocukların yatılı mekteplere gönderilmesi ya da bazı evlere hizmetçi olarak yönlendirilmesi genelgede yer almış. Giritliler, Adana, Hatay, Mersin, Antalya, Manavgat Aksu, Alanya gibi bölgelere yerleşmiş. Konya Valisi Mehmet Ferit Paşa, Antalya’ya gelen Girit muhacir sayısının 5000’e yaklaştığını açıklamıştır. Giritlilerin yaşayabilmesi için planlı yerleşkeler yapılmış. Antalya, Alanya, Serik Manavgat’ta yerleşen Giritli sayısı 3800’e ulaşmış. Serik’te 234 muhacir, Şarampol’de 417, Alanya’da 190, Boğazkent civarında 290, Side Selimiye’de de 44 hanede 166 muhacirilk etapta yerleştirilmiş. Antalya merkezde hanlarda, mescitlerde, camilerde Giritliler olduğu da bilinmekte. Okuma yazma bilenler memuriyete atanmıştır” diyerek göçe dair verilerle anlatımını gerçekleştirdi.

 EMGİLLİ; “HER GÖÇ KİŞİSEL TRAJEDİDİR”

Doç. Dr. Fahriye Emgilli ise, göçe maruz kalan Türklerin yaşadığı sıkıntıları anlattı. Doç. Dr. Emgilli, “Mübadiller, acaba hangi acıları yaşadılar, hayata tutundular. Nasıl meşakkatli yollardan geçtiler. Hiçbir göç mutlu değildir, her göç kişisel bir trajedidir. Geride bırakmanın, eksilmenin duygusudur. Nüfus mübadelesi sözleşmesiyle Türkiye’den 1.2 milyon civarında Rum mübadilin göç ettiği, Türkiye’ye de 500 bin civarında mübadilin Yunanistan ve diğer adalardan göç ettirildiğini biliyoruz. Mübadiller Kandiya, Resmo ve Hanya limanlarından zor şartlarda göç etmiştir. İki toplumun yaşadığı karşıtlık zorlukları getirmiştir. 1923 Kasım 29’da Girit adasından ilk kafile Erdek Limanına çıkarılmış. 30 bin civarında Giritli Müslüman Türkiye’ye yerleştirilmiştir. Giritliler Türkiye’de Ayvalık, Mersin, Adana, Tarsus, Antalya, Darıca, Güllük, Bodrum, İzmir gibi sahil şeritlerine yerleştirilmiştir. 4700 mübadil Antalya’ya yerleştirilmiştir. Yolculukları 10 gün sürmüş. Gemilerde ölümler yaşanmış. Hastalık riskine karşı, ölüler denize atılmak zorunda kalmış. Kimi bebeği öldüğü halde iki gün saklayarak memurlara göstermemeye çalışmış. Zorluk içinde gelen mübadilleri Antalyalılar nazikçe karşılamak için büyük çaba harcamış” dedi.

 Konferans sonrasında Antalya Giritliler Derneği Başkanı Cem Çon, destekleri nedeniyle Manavgat Belediye Başkanı Şükrü Sözen’e ve Doç. Emgilli ve Doç. Sepetçioğlu’na teşekkür plaketi takdim etti. Başkan Şükrü Sözen adına plaketi belediye başkan yardımcısı Mustafa Ceylan aldı.

 

 

 

Kaynak : Haber Merkezi

Ekleme Tarihi : 2023.01.23 15:38:42

Son Düzenlenme Tarihi :

Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Uzer Küçüktülü ve eşi Radyasyon Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Eda Küçüktülü, kanser hastalarının beslenme ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla atalarından kalan tarlayı kullanarak düşük glüten içeren ve faydaları saymakla bitmeyen ’karakılçık buğdayı’ üretimine başladı. Yıld..

Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Uzer Küçüktülü ve eşi Radyasyon Onkoloji Uzmanı Doç. Dr. Eda Küçüktülü, kanser hastalarının beslenme ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla atalarından kalan tarlayı kullanarak düşük glüten içeren ve faydaları saymakla bitmeyen ’karakılçık buğdayı’ üretimine başladı. Yılda 30 ton ürün elde etmeyi hedefleyen çift, düşük glütenle beslenmek isteyenler için karakılçık buğdayı ekmeğini piyasaya sürdü.
Antalya Eğitim Araştırma Hastanesi, Radyasyon Onkolojisi Uzmanı olan Doç. Dr. Eda Küçüktülü ve aynı hastaneden Genel Cerrahi Uzmanı olarak görev yapan eşi Prof. Dr. Uzer Küçüktülü, kanser hastalarının tedavisi sırasında yan etkilerden kurtulmak için glütensiz beslenme konusunda gelen sorular üzerine çalışmalarına başladı. Glüten oranını düşük ve yüksek lif ile protein barındıran karakılçık buğdayı üzerinde çalışmalarını yoğunlaştırdı. Özellikle kanser hastalarının glütensiz beslenme arayışı içinde olmaları nedeniyle veya glüten oranı düşük beslenme taleplerini karşılamak amacıyla değerlendikleri buğday türü, çiftin dikkatini çekti. Çalışmalarda başarılı sonuçların elde edilmesinin ardından üretim alanı 90 dekara çıkardılar ve buğday ekimi gerçekleştirdiler. Bu yıl yaklaşık 30 ton ürün elde etmeyi hedefleyen çift, Antalya’daki bir fırınla iş birliği yaparak, "karakılçık" cinsi buğdaydan yapılan ekmekleri piyasaya sürdü.

Kanser tedavisindeki yan etkilerin azalmasını sağlıyor
Lif, protein, vitamin, antioksidan ve mineral yönünden oldukça zengin olan karakılçık buğdayı; fosfor, potasyum ve demir gibi önemli mineraller içeriyor. A vitamini, E vitamini, K vitamini ve C vitamini içeren buğday, anti-enflamatuar özelliği ile hassasiyet, ağrı ve ateşi düşürerek iltihabı önleme özelliğine sahip. Vücudu enfeksiyonlara karşı koruyan Karakılçık, uzun süre tokluk hissi veren yüksek miktardaki lif oranıyla iyi bir diyet yemeği olarak biliniyor. Mideyi yormayan ve hazmı kolay olan buğdayın, sindirim sistemini desteklemesi de faydaları arasında. Karakılçık buğdayı diğer buğdaylara oranla çok daha az glüten içerdiği için de kanser hastalarının beslenmesinde kullanılıyor.

Avrupa’da laboratuvar ortamında, Türkiye’de doğal yollarla üretiliyor
Avrupa’da laboratuvar ortamında üretilen, Türkiye’de ise doğal yollarla yetişen karakılçık buğdayı girişimin serüvenini aktaran Doç. Dr. Eda Küçüktülü, “Hastalarımızdan bize tedavi sırasında yan etkilerden kurtulmak için glütensiz beslenme konusunda çok fazla soru geliyordu. Tamamen glütensiz beslenmek için tahıllardan uzaklaşmanın da özellikle bizim hastalarımızda ciddi komplikasyonları var. Hastalarımızda karşılaştığımız kemik kırıkları üzerine araştırma yaparken karakılçık buğdayından haberim oldu. Sonra Avrupa’daki tahıllarda glüteni düşürmek için laboratuvar çalışmaları yaptıklarını okudum. Bizim böyle halihazırda hiçbir laboratuvar çalışması yapmamıza gerek kalmadan zaten glüten oranı düşük bir atalık buğdayımızın olması ve insanları aşırı derecede tok tutuyor olması dikkatimi çekti. Onunla ilgili hastalarıma destek olabilmek için uygun olan bu topraklarda ticari kaygı olmadan üç yıl önce bunu denemek üzere ektik. Başarılı sonuçlar alınca bu sene de artık hastalarımıza verebilecek bir bilimsel çalışmada kullanabilecek şekilde ekmek üretimine geçtik” ifadelerini kullandı.
Probiyotik sıvı ekşi maya ve özel maya tuzu ile elde edilen karakılçık ekmeği, gramaj olarak küçük ve fiyatı beyaz ekmekten daha yüksek. Ancak bir dilimi beş dilim beyaz ekmeğe denk geliyor ve yüksek lif oranı sayesinde beyaz ekmek gibi hızlı bayatlamıyor. Glüten oranı her ne kadar düşük olsa da çölyak hastalarına önerilmiyor.

“Glüten oranının düşük olması sağlıklı beslenmek için önemli bir fırsat”
Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Uzer Küçüktülü, ata tohumundan üretilen karakılçık buğdayının sağlık açısından sunduğu avantajları vurgulayarak, "Glütenin zararlı etkilerinden kaçınmak için glütensiz beslenmek kalori ihtiyacının fazlasının alınmasına sebep olmaktadır. Onun yerine kullanılan ürünler çok daha kalorili oluyor. Bu durum bağırsak florasındaki yararları bakterilerin yok olmasına, koli basili diye bilinen bakterilerin üremesine sebep oluyor. Çölyak hastası dışındaki insanların glütensiz beslenmek adına tahıllardan uzaklaşmasının yan etkileri mevcut. Örneğin kemik erimesi yapması söz konusu. Kalsiyum, demir ve magnezyum gibi mineraller tahıllardan alınıyor. Buğdayın glüten oranının düşük olması, sağlıklı beslenmeyi tercih eden herkes için önemli bir fırsattır. Ayrıca, bulgur olarak da sofralarımıza taşımayı hedefliyoruz” şeklinde konuştu.

Kaynak : İHA

Ekleme Tarihi : 2023.08.17 11:30:44

Son Düzenlenme Tarihi :

#ilangovtr

Basın No: ILN01869400

Kaynak : BİK.GOV.TR

Ekleme Tarihi : 2023.07.31 00:00:01

Son Düzenlenme Tarihi : 2023.07.31 00:00:02