Keçiboynuzu, orman yangınlarının yayılmasına set olabiliyor
Antalya Tarım Konseyi, Antalya Tarım ve Orman Müdürlüğü, Antalya Ticaret Borsası iş birliğiyle BATEM, Akdeniz Üniversitesi ve Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü desteğiyle İnteraktif Keçiboynuzu E-Çalıştayı düzenlendi. Çalıştaya, Adnan Menderes Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi, Antalya Bilim Üniversitesi, Çukurova Üniversitesi, Bursa Teknik Üniversitesi’nden akademisyen ve uzmanların yanı sıra; Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Portekiz, İspanya, İtalya, Fas, Cezayir ve Lübnan’dan akademisyen ve uzmanlar katıldı.
Çalıştayın açılışında konuşan ATB ve ATAK Başkanı Ali Çandır, 3 yıldır online eğitimler, paneller ve çalıştaylar düzenleyerek tarım sektörüne katkı koyduklarını söylerken, interaktif muz, çilek ve avokado çalıştaylarının ardından keçiboynuzu çalıştayı düzenlediklerini belirtti. Dünyada her yıl yaklaşık 140 bin ton civarında keçiboynuzu tohum ve meyvesi üretildiğini, Türkiye’de üretimin 25 bin ton civarında olduğunu kaydeden Çandır, son 1 yılda keçiboynuzu üretim alanları yüzde 58, üretim miktarının ise yüzde 22 arttığına dikkat çekti. Antalya’nın 13 bin tonluk üretimi ile Türkiye’de en çok keçiboynuzu üreten il olduğunu belirten Çandır, “Antalya, Türkiye’nin keçiboynuzu üretiminin yarısını sağlamaktadır” dedi. Çandır, Manavgat yangınından sonra bölgeye çok sayıda keçiboynuzu fidanı dikildiğini belirtirken, bu konuda yoğun çalışmalar yürüten Tarım ve Orman Müdürlüğü’ne teşekkür etti.
“Manavgat yangınından sonra dikimi arttı”
Antalya Tarım ve Orman Müdürü Gökhan Karaca, ürün bazlı çalıştaylarla tarım sektörüne yön göstermeye çalıştıklarını söylerken, katma değeri yüksek keçiboynuzu üretimini artırmak için yaptıkları çalışmaları anlattı. Özellikle pandemi döneminde keçiboynuzuna talebin arttığını belirten Karaca, üretimi artırmak için susuzluğa dayanıklı keçiboynuzunu kıraç, susuz alanlarda yetiştirilmesi için üreticiyi yönlendirdiklerini kaydetti. Karaca, Manavgat yangınının ardından bölgede ağaçlandırma çalışması yaparken keçiboynuzuna öncelik verdiklerini kaydetti. BATEM Müdürü Abdullah Ünlü, keçiboynuzunu üretimi ve kalitesini artırmak için çalışmalar yürütüldüğünü belirterek, çalıştayın bu çalışmalara ışık olacağını söyledi.
“Orman yangınına karşı set”
Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hamide Gübbük, “fakir toprakların zengin ağacı” keçiboynuzunun değerinin yeni anlaşılmaya başlandığını söyledi. Besin değeri yüksek olan, gıdadan ilaç sektörüne, kağıt, petrokimya gibi bir çok alanda kullanılan keçiboynuzunun yaygınlaştırılması gerektiğini kaydeden Gübbük, sadece meyve olarak değil katma değerli hale getirilerek ihraç edilmesi gerektiğini söyledi. Gübbük, orman yangınlarının yayılmasını önlemede keçiboynuzunun önemli bir bitki olduğunu söylerken, “Keçiboynuzu orman yangınlarına karşı set ağacı olarak mutlaka kullanılmalı” dedi.
2 gün süren çalıştayda Türkiye, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Portekiz, İspanya, İtalya, Fas, Cezayir ve Lübnan’dan katılan akademisyenler ve uzmanlar; keçiboynuzu yetiştiriciliği, keçiboynuzunun yetiştirilmesi ve ticareti, kapama bahçe kurulumu, iklim değişikliğine uyum, keçiboynuzunun ekolojik istekleri, çeşit geliştirme çalışmaları, endüstriyel açıdan yürütülen çalışmalar, keçiboynuzunun eczacılıkta kullanımını konuştu. Sektör temsilcileri keçiboynuzu üretimi ve ticaretinde yaşadıkları sorunları dile getirdi.
“Su kıtlığı olan yere keçiboynuzu”
Çalıştayın sonunda sonuç raporu yayımlandı. Raporda, keçiboynuzu üretimini arttırmak için kapama bahçe sayısının artırılması önerilirken, fidan üreten işletme sayısının da artırılması gerektiği kaydedildi. Mevcut arazilerdeki verimsiz ağaçların rehabilitasyonla üretime kazandırılması gerektiği kaydedilen raporda, “Küresel iklim değişikliğinin oluşturduğu en önemli sorunun su kıtlığı olacağı göz önüne alındığında su istemeyen özelliğiyle bilinen keçiboynuzu üretimi yaygınlaştırılmalı” denildi.
Yangına karşı tampon
Keçiboynuzu yaprağının daha az yanıcı olduğu vurgulanan raporda, ekolojisi uygun olan alanlarda yangına müdahalede zaman kazanmak amacıyla çam ağaçlarının arasına ve orman sınır bölgelerine tampon olarak diğer maki türleri ile birlikte dikilebileceği önerildi. Tescilli çeşit sayısının artırılması gerektiği kaydedilen raporda, Doğu Akdeniz, Batı Akdeniz ve Ege Bölgesi’nde zengin gen kaynaklarının korunması amacıyla gen havuzları oluşturulması önerildi. Diğer meyve türlerinin çiçek açmadığı bir dönemde çiçeklenen keçiboynuzunun arıcılık için önemli olduğu belirtilen raporda, arıcılığın teşvik edilmesi önerildi.
Keçiboynuzunda erken hasadın kalite kaybına neden olduğu belirtilen raporda, hasat zamanının devlet tarafından ilan edilmesi, erken hasat için cezai yaptırım uygulanması istendi. Keçiboynuzu ihracatının, meyve ya da tohum olarak değil, katma değer kazandırılmış ürünler şeklinde yapılması gerektiği kaydedilen raporda, keçiboynuzunun endüstriyel kullanımında, ürün çeşitliliği artırılması önerildi. Raporda, “Endüstriyel üretim, her türlü tarımsal üretimin lokomotifi olduğu için keçiboynuzundan katma değeri yüksek ürünler üreten işletmeler teşvik edilmelidir” denildi.
Çalıştayın açılışında konuşan ATB ve ATAK Başkanı Ali Çandır, 3 yıldır online eğitimler, paneller ve çalıştaylar düzenleyerek tarım sektörüne katkı koyduklarını söylerken, interaktif muz, çilek ve avokado çalıştaylarının ardından keçiboynuzu çalıştayı düzenlediklerini belirtti. Dünyada her yıl yaklaşık 140 bin ton civarında keçiboynuzu tohum ve meyvesi üretildiğini, Türkiye’de üretimin 25 bin ton civarında olduğunu kaydeden Çandır, son 1 yılda keçiboynuzu üretim alanları yüzde 58, üretim miktarının ise yüzde 22 arttığına dikkat çekti. Antalya’nın 13 bin tonluk üretimi ile Türkiye’de en çok keçiboynuzu üreten il olduğunu belirten Çandır, “Antalya, Türkiye’nin keçiboynuzu üretiminin yarısını sağlamaktadır” dedi. Çandır, Manavgat yangınından sonra bölgeye çok sayıda keçiboynuzu fidanı dikildiğini belirtirken, bu konuda yoğun çalışmalar yürüten Tarım ve Orman Müdürlüğü’ne teşekkür etti.
“Manavgat yangınından sonra dikimi arttı”
Antalya Tarım ve Orman Müdürü Gökhan Karaca, ürün bazlı çalıştaylarla tarım sektörüne yön göstermeye çalıştıklarını söylerken, katma değeri yüksek keçiboynuzu üretimini artırmak için yaptıkları çalışmaları anlattı. Özellikle pandemi döneminde keçiboynuzuna talebin arttığını belirten Karaca, üretimi artırmak için susuzluğa dayanıklı keçiboynuzunu kıraç, susuz alanlarda yetiştirilmesi için üreticiyi yönlendirdiklerini kaydetti. Karaca, Manavgat yangınının ardından bölgede ağaçlandırma çalışması yaparken keçiboynuzuna öncelik verdiklerini kaydetti. BATEM Müdürü Abdullah Ünlü, keçiboynuzunu üretimi ve kalitesini artırmak için çalışmalar yürütüldüğünü belirterek, çalıştayın bu çalışmalara ışık olacağını söyledi.
“Orman yangınına karşı set”
Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hamide Gübbük, “fakir toprakların zengin ağacı” keçiboynuzunun değerinin yeni anlaşılmaya başlandığını söyledi. Besin değeri yüksek olan, gıdadan ilaç sektörüne, kağıt, petrokimya gibi bir çok alanda kullanılan keçiboynuzunun yaygınlaştırılması gerektiğini kaydeden Gübbük, sadece meyve olarak değil katma değerli hale getirilerek ihraç edilmesi gerektiğini söyledi. Gübbük, orman yangınlarının yayılmasını önlemede keçiboynuzunun önemli bir bitki olduğunu söylerken, “Keçiboynuzu orman yangınlarına karşı set ağacı olarak mutlaka kullanılmalı” dedi.
2 gün süren çalıştayda Türkiye, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Portekiz, İspanya, İtalya, Fas, Cezayir ve Lübnan’dan katılan akademisyenler ve uzmanlar; keçiboynuzu yetiştiriciliği, keçiboynuzunun yetiştirilmesi ve ticareti, kapama bahçe kurulumu, iklim değişikliğine uyum, keçiboynuzunun ekolojik istekleri, çeşit geliştirme çalışmaları, endüstriyel açıdan yürütülen çalışmalar, keçiboynuzunun eczacılıkta kullanımını konuştu. Sektör temsilcileri keçiboynuzu üretimi ve ticaretinde yaşadıkları sorunları dile getirdi.
“Su kıtlığı olan yere keçiboynuzu”
Çalıştayın sonunda sonuç raporu yayımlandı. Raporda, keçiboynuzu üretimini arttırmak için kapama bahçe sayısının artırılması önerilirken, fidan üreten işletme sayısının da artırılması gerektiği kaydedildi. Mevcut arazilerdeki verimsiz ağaçların rehabilitasyonla üretime kazandırılması gerektiği kaydedilen raporda, “Küresel iklim değişikliğinin oluşturduğu en önemli sorunun su kıtlığı olacağı göz önüne alındığında su istemeyen özelliğiyle bilinen keçiboynuzu üretimi yaygınlaştırılmalı” denildi.
Yangına karşı tampon
Keçiboynuzu yaprağının daha az yanıcı olduğu vurgulanan raporda, ekolojisi uygun olan alanlarda yangına müdahalede zaman kazanmak amacıyla çam ağaçlarının arasına ve orman sınır bölgelerine tampon olarak diğer maki türleri ile birlikte dikilebileceği önerildi. Tescilli çeşit sayısının artırılması gerektiği kaydedilen raporda, Doğu Akdeniz, Batı Akdeniz ve Ege Bölgesi’nde zengin gen kaynaklarının korunması amacıyla gen havuzları oluşturulması önerildi. Diğer meyve türlerinin çiçek açmadığı bir dönemde çiçeklenen keçiboynuzunun arıcılık için önemli olduğu belirtilen raporda, arıcılığın teşvik edilmesi önerildi.
Keçiboynuzunda erken hasadın kalite kaybına neden olduğu belirtilen raporda, hasat zamanının devlet tarafından ilan edilmesi, erken hasat için cezai yaptırım uygulanması istendi. Keçiboynuzu ihracatının, meyve ya da tohum olarak değil, katma değer kazandırılmış ürünler şeklinde yapılması gerektiği kaydedilen raporda, keçiboynuzunun endüstriyel kullanımında, ürün çeşitliliği artırılması önerildi. Raporda, “Endüstriyel üretim, her türlü tarımsal üretimin lokomotifi olduğu için keçiboynuzundan katma değeri yüksek ürünler üreten işletmeler teşvik edilmelidir” denildi.
Kaynak : İHA
Ekleme Tarihi : 2023.08.07 16:03:41
Son Düzenlenme Tarihi :
Batı Akdeniz ihracatı 2 milyar dolara yaklaştı
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, ihracatın 2 milyar dolara yaklaştığını belirtti. İhracatın 44 milyon 367 bin 204 dolarını maden ve metaller sektörü gerçekleştirdi.
Antalya, Burdur ve Isparta illerinden ihracat, 27 farklı sektörde durmaksızın devam..
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, ihracatın 2 milyar dolara yaklaştığını belirtti. İhracatın 44 milyon 367 bin 204 dolarını maden ve metaller sektörü gerçekleştirdi.
Antalya, Burdur ve Isparta illerinden ihracat, 27 farklı sektörde durmaksızın devam ediyor. Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) üyesi firmalar, bölgenin yüzlerce çeşit ürününü dünyanın dört bir yanındaki alıcılara ulaştırıyor. Bu çerçevede Antalya, Burdur ve Isparta illerinden 1 Ocak ila 31 Ağustos tarihleri arasında gerçekleşen ihracat 1 milyar 741 milyon 616 bin 43 dolara ulaştı. İhracatta 1,5 milyar dolar rakamını geçen ay geride bırakan Batı Akdeniz, bir sonraki psikolojik sınır olan 2 milyar dolar rakamına doğru emin adımlarla ilerliyor. Öte yandan Batı Akdeniz’den sadece Ağustos ayında gerçekleşen ihracat ise 196 milyar 137 bin 146 dolar oldu.
"İhracatın 44 milyon 367 bin 204 dolarını maden ve metaller sektörü gerçekleştirdi"
Batı Akdeniz’den Ağustos ayında gerçekleşen 196 milyar 137 bin 146 dolar ihracatın 44 milyon 367 bin 204 dolarını maden ve metaller sektörünün gerçekleştirdiğini belirten Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, “Doğaltaş ağırlıklı bir ihracata sahip olan sektörümüz çok uzun zaman sonra yeniden listenin birinci sırasına yükselme başarısını gösterdi. Yaş meyve sebze sektörümüz ise Ağustos ayında 37 milyon 397 bin 654 dolar ile en fazla ihracat yapan sektörümüz oldu. Ağaç mamulleri ve orman ürünleri sektörümüz, 29 milyon 988 bin 281 dolar ile üçüncü sırada yer aldı. Dördüncü sırada kimyevi maddeler ve mamulleri sektörümüz yer alırken, sektörümüzün Ağustos ayı ihracatı 23 milyon 107 bin 934 dolar olarak gerçekleşti. Listenin beşinci sırasında ise 7 milyon 607 bin 835 dolarla iklimlendirme sanayi sektörümüz yer aldı” dedi.
En fazla ihracatın yapıldığı ülke Çin
Bölgeden Ağustos ayında en fazla ihracatın yapıldığı ülkenin Çin olduğunun bilgisini veren Ümit Mirza Çavuşoğlu, “Çin’e gerçekleşen ihracat yüzde 60 gibi rekor bir seviyede artış gösterdi ve 24 milyon 926 bin 875 dolar oldu. Çin’i 14 milyon 374 bin 149 dolar ihracatla Almanya takip etti. Listenin üçüncü sırasında 13 milyon 751 bin 761 dolar ihracatla Rusya yer aldı. Listenin dördüncü sırasında 10 milyon 832 bin 266 dolar ihracatla Birleşik Devletler, beşinci sırada ise ihracatın yüzde 218,9 oranında arttığı ve 10 milyon 36 bin 780 dolar olduğu Türkmenistan yer aldı” ifadelerine yer verdi.
“Sektörümüzün ihracatı geçen yılın 8 aylık dönemine kıyasla yüzde 27,44 oranında artış gösterdi"
1 Ocak ila 31 Ağustos tarihleri arasında bölgede en fazla ihracatı 577 milyon 520 bin 69 dolar ile yaş meyve sebze sektörü gerçekleştirdiğini belirten Ümit Mirza Çavuşoğlu, “Sektörümüzün ihracatı geçen yılın 8 aylık dönemine kıyasla yüzde 27,44 oranında artış gösterdi. Listenin ikinci sırasında ise 303 milyon 203 bin 238 dolar ihracatla maden ve metaller sektörü yer aldı. Sektörümüzün ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 15,76 oranında düşüş göstermesine rağmen bölgemizin en güçlü iki sektöründen birisi olmaya devam etti. Listenin üçüncü sırasında yer alan ağaç mamulleri ve orman ürünleri sektörümüzün ihracatı ise 208 milyon 473 bin 655 dolar oldu. Dördüncü sırada ise kimya sektörümüz yer aldı ve sektörümüz bu dönemde 168 milyon 680 bin 93 dolar ihracat gerçekleştirdi. Beşinci sırada yer alan demir ve demir dışı metaller sektörümüz ise 68 milyon 840 bin 662 dolar ihracat gerçekleştirdi. Ağaç mamulleri ve orman ürünleri ile kimya sektörümüz istatistiklere bakıldığında Bölgemizin en güçlü üçüncü ve dördüncü sektörü olma özelliğini bu dönemde de pekiştirdi” açıklamasında bulundu.
Ümit Mirza Çavuşoğlu, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Bölgemizden 8 aylık dönemde en fazla ihracatın gerçekleştiği ülke 160 milyon 982 bin 409 dolar ile Almanya oldu. Almanya’ya gerçekleşen ihracat yüzde 20,33 oranında artış gösterdi. En fazla ihracat yapılan ikinci ülke ise Çin oldu. Çin’e yüzde 18,58 oranında artış ile 149 milyon 87 bin 902 dolar ihracat gerçekleşti. İhracatın ciddi oranda arttığı bir diğer ülke de üçüncü sıradaki Rusya oldu. Bölgemizden Rusya’ya bu dönemde 145 milyon 31 bin 99 dolar ihracat yapıldı. İhracatın yüzde 35,84 oranında arttığı Ukrayna’ya ise 8 aylık dönemde 89 milyon 245 bin 971 dolar ihracat gerçekleşirken, listenin beşinci sırasındaki Romanya’ya gerçekleşen ihracat ise 67 milyon 782 bin 756 dolar oldu.”
Antalya, Burdur ve Isparta illerinden ihracat, 27 farklı sektörde durmaksızın devam ediyor. Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) üyesi firmalar, bölgenin yüzlerce çeşit ürününü dünyanın dört bir yanındaki alıcılara ulaştırıyor. Bu çerçevede Antalya, Burdur ve Isparta illerinden 1 Ocak ila 31 Ağustos tarihleri arasında gerçekleşen ihracat 1 milyar 741 milyon 616 bin 43 dolara ulaştı. İhracatta 1,5 milyar dolar rakamını geçen ay geride bırakan Batı Akdeniz, bir sonraki psikolojik sınır olan 2 milyar dolar rakamına doğru emin adımlarla ilerliyor. Öte yandan Batı Akdeniz’den sadece Ağustos ayında gerçekleşen ihracat ise 196 milyar 137 bin 146 dolar oldu.
"İhracatın 44 milyon 367 bin 204 dolarını maden ve metaller sektörü gerçekleştirdi"
Batı Akdeniz’den Ağustos ayında gerçekleşen 196 milyar 137 bin 146 dolar ihracatın 44 milyon 367 bin 204 dolarını maden ve metaller sektörünün gerçekleştirdiğini belirten Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, “Doğaltaş ağırlıklı bir ihracata sahip olan sektörümüz çok uzun zaman sonra yeniden listenin birinci sırasına yükselme başarısını gösterdi. Yaş meyve sebze sektörümüz ise Ağustos ayında 37 milyon 397 bin 654 dolar ile en fazla ihracat yapan sektörümüz oldu. Ağaç mamulleri ve orman ürünleri sektörümüz, 29 milyon 988 bin 281 dolar ile üçüncü sırada yer aldı. Dördüncü sırada kimyevi maddeler ve mamulleri sektörümüz yer alırken, sektörümüzün Ağustos ayı ihracatı 23 milyon 107 bin 934 dolar olarak gerçekleşti. Listenin beşinci sırasında ise 7 milyon 607 bin 835 dolarla iklimlendirme sanayi sektörümüz yer aldı” dedi.
En fazla ihracatın yapıldığı ülke Çin
Bölgeden Ağustos ayında en fazla ihracatın yapıldığı ülkenin Çin olduğunun bilgisini veren Ümit Mirza Çavuşoğlu, “Çin’e gerçekleşen ihracat yüzde 60 gibi rekor bir seviyede artış gösterdi ve 24 milyon 926 bin 875 dolar oldu. Çin’i 14 milyon 374 bin 149 dolar ihracatla Almanya takip etti. Listenin üçüncü sırasında 13 milyon 751 bin 761 dolar ihracatla Rusya yer aldı. Listenin dördüncü sırasında 10 milyon 832 bin 266 dolar ihracatla Birleşik Devletler, beşinci sırada ise ihracatın yüzde 218,9 oranında arttığı ve 10 milyon 36 bin 780 dolar olduğu Türkmenistan yer aldı” ifadelerine yer verdi.
“Sektörümüzün ihracatı geçen yılın 8 aylık dönemine kıyasla yüzde 27,44 oranında artış gösterdi"
1 Ocak ila 31 Ağustos tarihleri arasında bölgede en fazla ihracatı 577 milyon 520 bin 69 dolar ile yaş meyve sebze sektörü gerçekleştirdiğini belirten Ümit Mirza Çavuşoğlu, “Sektörümüzün ihracatı geçen yılın 8 aylık dönemine kıyasla yüzde 27,44 oranında artış gösterdi. Listenin ikinci sırasında ise 303 milyon 203 bin 238 dolar ihracatla maden ve metaller sektörü yer aldı. Sektörümüzün ihracatı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 15,76 oranında düşüş göstermesine rağmen bölgemizin en güçlü iki sektöründen birisi olmaya devam etti. Listenin üçüncü sırasında yer alan ağaç mamulleri ve orman ürünleri sektörümüzün ihracatı ise 208 milyon 473 bin 655 dolar oldu. Dördüncü sırada ise kimya sektörümüz yer aldı ve sektörümüz bu dönemde 168 milyon 680 bin 93 dolar ihracat gerçekleştirdi. Beşinci sırada yer alan demir ve demir dışı metaller sektörümüz ise 68 milyon 840 bin 662 dolar ihracat gerçekleştirdi. Ağaç mamulleri ve orman ürünleri ile kimya sektörümüz istatistiklere bakıldığında Bölgemizin en güçlü üçüncü ve dördüncü sektörü olma özelliğini bu dönemde de pekiştirdi” açıklamasında bulundu.
Ümit Mirza Çavuşoğlu, açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Bölgemizden 8 aylık dönemde en fazla ihracatın gerçekleştiği ülke 160 milyon 982 bin 409 dolar ile Almanya oldu. Almanya’ya gerçekleşen ihracat yüzde 20,33 oranında artış gösterdi. En fazla ihracat yapılan ikinci ülke ise Çin oldu. Çin’e yüzde 18,58 oranında artış ile 149 milyon 87 bin 902 dolar ihracat gerçekleşti. İhracatın ciddi oranda arttığı bir diğer ülke de üçüncü sıradaki Rusya oldu. Bölgemizden Rusya’ya bu dönemde 145 milyon 31 bin 99 dolar ihracat yapıldı. İhracatın yüzde 35,84 oranında arttığı Ukrayna’ya ise 8 aylık dönemde 89 milyon 245 bin 971 dolar ihracat gerçekleşirken, listenin beşinci sırasındaki Romanya’ya gerçekleşen ihracat ise 67 milyon 782 bin 756 dolar oldu.”

