El hijyeni, enfeksiyonların önlenmesi ve antibiyotik direncinin yayılmasıyla mücadelede en etkili çözümü oluşturmaktadır. Yapılan çalışmalarda el hijyenine uyumun artmasıyla bu enfeksiyonların %50 oranında azaltılabileceği gösterilmiştir. El hijyeninin iyileştirilmesi, etkin enfeksiyon kontrolünün kritik bir parçasıdır. Bu nedenle hasta ve sağlık çalışanlarının güvenliği için vazgeçilmezdir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından 5 Mayıs Dünya El Hijyeni Günü olarak belirlenmiştir. Memorial Bahçelievler Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Funda Timurkaynak, el hijyeninin önemi ile ilgili bilgi verdi.
Elleri doğru yıkamamak hastalıklara yol açıyor
El hijyeni hastalıklardan korunmada önem taşımaktadır. Ellerin doğru ve uygun bir biçimde yıkanmaması bulaşıcı hastalıklara yol açabilmektedir. Temas edilen yüzey veya maddelerden alınan mikroplar bulaşıcı hastalıkların yayılmasında rol oynamaktadır.
- Grip
- Nezle
- İshal
- Göz enfeksiyonları
- Cilt enfeksiyonları
Gibi hastalıklar el hijyeninin yanlış uygulanması veya uygulanmamasıyla ortaya çıkabilmektedir.
Yemek hazırlarken eller mutlaka yıkanmalı
Dışarıdan eve gelindiğinde, yemek yemeden önce ve sonra, tuvalet ihtiyacı giderildikten sonra, çöp veya kimyasal maddelerle temas edildikten sonra, para ile temas sonrası, hastalarla veya vücuttaki yaralarla temas öncesi ve sonrası, öksürdükten veya hapşırdıktan sonra eller yıkanmalıdır.
Hastane enfeksiyonlarına (SHİE) dikkat etmek gerekiyor
Sağlık hizmetiyle ilişkili enfeksiyonlar (SHİE), hasta güvenliği için ciddi bir tehdit oluşturmakta ve sağlık hizmetinin kalitesini etkileyen önemli bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Hastalar için iş gücü kaybı, sakatlık, ölüm gibi olumsuz sonuçlara neden olmaktadır. Yapılan çalışmalarda ABD’de yılda 99.000, Avrupa’da ise 37.000 kişinin SHİE nedeniyle hayatını kaybettiği gösterilmiştir. Aynı zamanda hastanede yatışın uzaması ve uygulanan antibiyotikler gibi ek tedaviler sağlık sistemi üzerine ciddi bir mali yük getirmektedir. ABD’de yapılan bir çalışmada en sık görülen 5 SHİE yani hastane enfeksiyonlarının, yıllık toplam maliyetinin 9.8. milyar dolar olduğu hesaplanmıştır. Aynı zamanda SHİE için yoğun antibiyotik kullanımı antibiyotik direncinde artışı da beraberinde getirmekte, bu da SHİE’in daha zor tedavi edilir hale gelmesine neden olmaktadır.
Tüm bunlar göz önüne alındığında; sağlık bakımı sırasında doğru uygulandığında, el hijyeninin milyonlarca yaşamı kurtaran ve SHİE’ın mali yükünü azaltan iyi bir yatırım olduğu anlamına gelmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından sağlık hizmetlerinde el hijyeninin önemini vurgulamak ve farkındalığı artırmak amacıyla, 5 Mayıs Dünya El Hijyeni Günü olarak kutlanmakta ve her yıl konuyla ilgili farklı bir tema ve slogan belirlemekte ve başta sağlık çalışanları olmak üzere, hastane yönetimi, kanun yapıcılar, infeksiyon kontrol ekip liderleri ve sivil toplum kuruluşları için ayrı mesaj ve sloganlarla tüm paydaşlarda farkındalığı artırmak amaçlanmaktadır.
40 saniye ve 10 adımda hastalıklardan korunmak mümkün!
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre el hijyenini sağlayabilmek için el yıkamada dikkat edilmesi gerekenler bulunmaktadır. El yıkarken bu kriterlere dikkat etmek hayat kurtarabilmektedir.
El yıkama süreniz en az 40 saniye olmalıdır.
- Su ile ellerinizi ıslattıktan sonra sabunu alın.
- Avuç içlerinizi dairesel hareketlerle ovalayın.
- Sağ avuç içi sol el sırtına gelecek şekilde, parmak aralarınızı ovalayın.
- Her iki el için de aynı hareketleri yapın.
- Avuç içlerinizi birleştirerek parmak aralarınızı temizleyin.
- Elleri birbirine kilitleyerek, el içlerini ve parmak arkasını yıkayın.
- Başparmaklarınızı dairesel hareketlerle ovalayın.
- Tırnakları ve parmak uçlarını diğer elin avuç içine temas ettirerek dairesel hareketlerle ovalayın.
- Ellerinizi su ile duruladıktan sonra tek kullanımlık kağıt havlu veya havlu ile kurulayın.
- Kağıt havlu ile musluğu kapattıktan sonra elleriniz artık güvenlidir
El yıkamayı öğrenmek hayat kurtarıyor
5 Mayıs Dünya El Hijyeni Günü’nün bu yılki slogan “El hijyeni eylemini birlikte hızlandıralım. Ellerinizi Temizleyin- HAYAT KURTARIN” olarak belirlendi. Bu sloganla, yalnızca sağlık çalışanları değil, politikacılar ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan güçlü toplulukların da katkısıyla SHİE ve antimikrobiyal direncinin önlenmesinde daha hızlı aksiyon alınabileceğine vurgu yapılmaktadır. Sağlık hizmetlerinde el hijyeninin iyileştirilmesi için el hijyeni alt yapısı (alkol bazlı el antiseptiği, temiz su temini) ve enfeksiyon kontrol programlarını güçlendirilmesi adına gerekli düzenlemelerin yapılmasının öneminin altı çizilmekte ve bunun iyi bir yatırım olduğuna vurgu yapılarak her 1 dolarlık sağlık harcaması için 7 ila 16,5 dolar tasarruf sağlanabileceği belirtilmektedir. Benzer şekilde değerleri ve güçlü sosyal adalet gündemleriyle hareket eden ve genellikle hizmet ettikleri topluluklara yakın olan sivil toplum kuruluşlarının yerel, ulusal ve uluslararası düzeylerde değişime öncülük edebilir ve sağlık hizmetlerinde etkili el hijyeni sağlamaya yönelik ilerlemeyi hızlandırabileceği vurgulanmaktadır. -Faselis Bsn.
